Hacıbektaş stadje & bedevaartsoord

1
2402
Semah

Hacıbektaş is een stadje 68 kilometer ten noordwesten van Ürgüp en 45 kilometer ten noorden van Nevşehir. Het stadje is een religieus centrum en bedevaartsoord voor Alevieten die er het klooster en de graftombe van Hacı Bektaş Veli, de grondlegger en spiritueel leider van de Bektaşı derwisj orde, willen bezoeken.

Hacı Bektaş Veli

Hacı Bektaş Veli werd in de 13e eeuw geboren in Nishapur, Iran. Hij reisde tijdens zijn leven door heel Anatolië en woonde o.a. in Kayseri, Sivas en Kırşehir, voordat hij zich uiteindelijk in Hacıbektaş vestigde. Zijn leer wordt gekenmerkt door een humanistische kijk op mens en wereld.

Humanistische leefregels

Het Museum

Het Hacı Bektaş-i Veli complex werd in 1964 na een restauratie opgesteld als museum. Het laat architectonische elementen zien uit de 13e tot 19e eeuw.

Het complex bestaat uit drie hoofddelen, elk rondom een eigen binnenhof.
Op het 1e binnenhof (Nadar) bevindt zich de Üçler bron, een gift van de echtgenote van de Grootvizier Halil Paşa uit 1902. Hij is versierd met een Salomonszegel motief. Vandaar leidt de Üçler Poort naar het 2e binnenhof (de Dergah). Dit is -in tegenstelling tot het eerste- goed bewaard gebleven. Men vindt er onder andere:

  • De Arslanlı Çeşme, een fontein uit 1554 die in 1875 van een leeuwenbeeld werd voorzien
  • De refter uit 1560 met allerlei keukengerei
  • De kloostermoskee uit 1834, gebouwd door Sultan Mahmud II
  • Kilerevi, een gebouw van twee verdiepingen met beneden de provisiekamer en daarboven de kamer van de kloosteroverste. Tegenwoordig dient het als boekenopslag;
  • Meydanevi, een bijeenkomst- en vergaderzaal uit 1367, die nadien vaak verbouwd en gerestaureerd is. Er is een tentoonstelling met o.a. gekalligrafeerde borden, de Bektaşı troon, schilderijen en muziekinstrumenten.

Je bereikt het 3e binnenhof (Hazret) via de Altılar Poort met zijn groene panelen. Één hoek is ingericht als een klein museumpje ter herdenking van het bezoek van Atatürk op 22 december 1919 na het Congres van Sivas. Recht tegenover de ingang staat Pirevi, het huis van de stichter van het klooster Pir Sultan Abdal, met uitbreidingen uit de 13e en 16e eeuw. Links en rechts van de ingang zijn de graven van de babalar en dedeler die het klooster gediend hebben.

Akkapı leidt naar de beschilderde centrale hal Orta Medhal. Rechts bevindt zich de Cilehane, waar novicen een soort vuurdoop moesten doorstaan voordat ze tot de orde konden toetreden.
Via een sober uitgevoerde ingang bereik je de Kırklar Meydanı met zijn houten plafond en muurschilderingen. In deze ruimte worden o.a. een Koranhoofdstuk in het handschrift van Kalief Ali tentoongesteld, de oorspronkelijke, zilveren deur van de graftombe van Haci Bektas-i Veli, een zijden tapijt geschonken door de Sjah van Perzië, de Kırkbudak kandelaar – waarschijnlijk een gift afkomstig uit India, en allerlei etnografische voorwerpen met betrekking tot de cultuur en gewoonten van de Bektaşı orde.
Aan weerszijden bevinden zich graven. Een marmeren deur leidt naar de graftombe van Haci Bektas-i Veli. Het gebouw is in Seldjoekse stijl uitgevoerd en de wanden zijn met schilderingen versierd. De sarcofaag is bedekt met een groen kleed. Als je het gebouw aan de buitenkant bekijkt, lijkt het of er een kegelvormige hoed op staat gevat in lood. Bezoekers lopen er eerbiedig fluisterend rond en kussen de tombe, pilaren en deurposten.

Video van Hacıbektaş complex en de Semah

Semah

Op het tweede binnenplein wordt de Semah in ere gehouden. Het is een rituele dans die een belangrijke plaats inneemt in de alevitische cultuur en religie. De semah wordt normaliter alleen op de cem (een lithurgische bijeenkomst voor mannen en vrouwen) uitgevoerd, en alleen bij uitzondering tijdens andere belangrijke gebeurtenissen.

Karakteristiek voor de semah is dat mannen en vrouwen zich in een cirkel tegen de klok in bewegen en dat ze hun gezicht naar de dede gekeerd houden. De dansers gaan volledig in de dans op en worden als het ware één met God. Van 16 tot 18 augustus wordt er jaarlijks een festival gehouden ter nagedachtenis aan Haçi Bektaş Veli waar tienduizenden gelovigen aanwezig zijn.

Bronnen: Lonely Planet gids Turkey, Wikipedia, Expert Reisgids Turkije

1 REACTIE

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in
Captcha verification failed!
Captcha gebruikersscore mislukt. Gelieve ons te contacteren!