Ons Verhaal

Als we in september 2002 weer naar ons geliefde Turkije gaan, dit keer naar Gümbet bij Bodrum, en we weer een paar mooie plekjes in de Dominicus reeks over Turkije hebben gevonden, staat onze route bij vertrek uit Nederland al uitgestippeld,” we gaan in ieder geval naar Euromos en naar Herakleia aan het Bafa-meer”.

Na een paar relaxdagen huren we een auto, de man vraagt ons vriendelijk of we een kaart van de omgeving willen hebben, ik vertel hem dat we zelf een kaart hebben en ons thuis al voorbereid hebben, “we willen een bezoek brengen aan Euromos en daarna naar Herakleia aan het Bafa-meer gaan”, waarop de man zegt er nog nooit van gehoord te hebben en ons een goede reis wenst.

Al na een paar kilometer laten we het toeristische gedruis achter ons en zijn we op weg in het “echte Turkije”, na ongeveer 70 km rijden komen we aan in Euromos, 100 meter van de weg verscholen in een olijfboomgaard zien we één van de best bewaard gebleven tempels van Klein-Azië, de vroegere Zeus-tempel telde 32 Korinthische zuilen waarvan er nog maar liefst 16, met architraven aan elkaar verbonden, fier overeind staan. De Griekse opschriften met de namen van de personen die ze destijds schonken zijn nog duidelijk zichtbaar. Na een uurtje genoten te hebben van dit prachtige tafereel, de rust (we hebben maar drie andere bezoekers gezien) en de zingende krekels stappen we weer op richting Bafa-meer, we groeten de kaartjes verkoper in het Turks en wensen hem een mooie dag wat natuurlijk weer een praatje oplevert waarbij m’n woordenboekje opnieuw onmisbaar blijkt.

Een kronkelweg door het granietachtige, 1367 meter hoge, Latmos-gebergte brengt ons van Selimiya naar Herakleia, genietend van de natuur en het kolossale gesteente, wat vaak de vorm van groene obelisken heeft, komen we aan in Kıpıkırı, de Turkse naam voor Herakleia, aan de rand van het Bafa-meer.
Naast een aantal lokale Turkse vrouwen die ons hun handwerk en zelf gemaakte sieraden willen verkopen komt er een 8 jaar oud meisje op ons af en vraagt ons of ze de omgeving en de diverse oudheden mag laten zien.

Tijdens de rondleiding door onze jonge gids begint de plaatselijke Imam vanuit de minaret zijn dagelijkse oproep te doen, hoor zegt Güler, met haar vingertje omhoog, Baba, de Imam blijkt Abdullah, haar vader, te zijn.
Al likkend aan onze verkoelende ijsco komen we bij het huis van Güler aan, een voormalig schooltje wat zich op de agora van Kıpıkırı bevind. Hier is de zwangere Saziye, Güler’s moeder, een tapijt aan het weven. Güler’s zusje Diler en vader Abdullah hebben zich inmiddels ook gemeld, bij een glaasje Turkse thee bied Abdullah aan ons mee te nemen hoog in de bergen naar restanten van een klooster uit de 2de eeuw na Christus ook wil hij ons wandschilderingen laten zien van wel 8000 jaar oud. We vinden het heel vriendelijk maar het is intussen al ver in de middag en we moeten nog terug naar Gümbet en in het donker autorijden in Turkije blijft een riskante bezigheid. We nemen afscheid met de toezegging nog eens terug te komen voor de beloofde wandeling, we stoppen de kinderen nog een zakcent toe om wat spullen voor school te kopen, op de valreep wisselen we nog onze adressen uit en we vertrekken.

Terug in Nederland ontvangen we regelmatig post of E-mail van “ons” gezinnetje in Turkije, ze laten weten wat ze voor het geld gekocht hebben, stuurden een kaartje met onze verjaardagen en wensten ons Iyi yilbası (gelukkig nieuwjaar).

In september 2004 verblijven we in Özdere bij Kuşadası, naast Pamukkale, Aphrodisia, Selçuk en natuurlijk Efese staat ook weer een bezoek aan de familie Idin aan het Bafa-meer op ons programma.
Thuis heb ik de kaart al bestudeerd op onze reis naar Kıpıkırı passeren we de oud Ioniesche steden Priëne, Milete en Didyma waar we niet zomaar aan voorbij mogen gaan.

Na een flinke klimpartij zien we op een terras tegen de berghelling “het gezicht” van Priëne, de 5 zuilen van de tempel van Athene uit de 4de eeuw voor Chr. een archeoloog is met rol-paaltjes en een ouderwetse takel op een driepoot bezig met werkzaamheden.We struinen er een uurtje rond want naast de restanten van de tempel heeft Priëne ook overblijfselen van een Agora, Gymnasium, Bouleuterion (raadhuis) en een Antiek Theater.

Een kilometers lange, kaarsrechte weg met uitgestrekte katoenplantages voert ons door de Grote Menderes Vallei, een groot gebied wat vroeger zee was waardoor o.a. Milete honderden jaren terug een havenstad was. We zijn nog een paar kilometer van Milete verwijderd als we het kolossale theater al tegen de helling van het Kaletepe gebergte zien liggen. De opgravingen zijn bijzonder en hier en daar toont de aanwezigheid van talloze kikkers en schildpadden aan dat het hier nog steeds wat moerasachtig is. Na een bezoek aan de Ilyas Bey moskee uit het jaar 1404, zetten we onze trektocht weer voort.

We vervolgen onze weg langs de kust en genieten van de prachtige uitzichten over de Egeïsche-zee.
In het centrum van Didyma bevind zich het orakel en heiligdom van deze plaats, de immense Apollo-tempel met zijn meters dikke zuilen, ook de fries met de afbeelding van Medusa die in bijna elke reisfolder over Turkije terug te vinden is staat bij het entree. Nog wat foto’s en film, een warme donut bij de plaatselijke bakker en we kunnen weer op weg.

Het is inmiddels al half 3 als we Kıpıkırı binnen rijden, we hebben de motor van onze Jeep nog niet uit gezet of we worden weer belaagt door de vrouwen met hun souvenirs en zelf gemaakte kante kleedjes, één vrouw onttrekt zich aan het opdringerige gedrag, ze herkend ons gelijk, het is Saziye ze roept iets in de zin van “dit zijn mijn vrienden” waarna de vrouwen ons direct met rust laten. Ze neemt ons mee naar haar winkeltje waar ze haar zelfgemaakte tapijten verkoopt samen met Abdullah en Diler wachten we op Güler die elk moment met de Dolmuş uit school kan komen. Esra hun inmiddels geboren derde dochter is bij opa en oma. Met de vraag of ze ook in Kıpıkırı geboren zijn komen we er achter dat Saziye een Yörük is, een in Anatolië rondtrekkende nomaden stam, en Abdullah uit Milas, een plaats vlakbij komt.
Abdullah nodigt ons uit te blijven slapen om de volgende dag de beloofde wandeling met ons te doen, we hebben hier niet op gerekend en zeggen opnieuw toe hiervoor een keer terug te komen.

In september 2008 is het er, bij een verblijf in Özdere, dan toch van gekomen we hebben het adres van “Agora Pension”, een klein hotelletje aan het Bafa-meer, bij ons en na één telefoontje is de reservering gemaakt. Na aankomst vragen we de eigenaar om Abdullah en zijn gezin te bellen en uit te nodigen voor een etentje in zijn restaurant, “ niet zeggen dat wij er zijn hoor” voegen we er aan toe. De verrassing is groot en het weerzien en het met elkaar eten van de verse visjes uit het meer een belevenis.

Vroeg in de morgen, het is ongeveer 4 uur, wordt onze nachtrust wreed verstoord door het gebalk van een ezel onder ons slaapkamerraam, als we net weer ingedommeld zijn roept Abdullah iedereen vanuit zijn minaret toe naar de moskee te komen, we geven hier geen gehoor aan maar kunnen de slaap ook niet meer vatten waarna we maar besluiten eruit te komen, we hadden immers de afspraak de beloofde wandeling te maken. Vanaf het dakterras van ons pension zien we Kıpıkırı ontwaken op het landje achter onze slaapkamer wordt al vroeg een koe gemolken, de kippen lopen door de “dorpsstraat”, de haan doet ook z’n best iedereen uit bed te krijgen en boven het meer vliegen de vogels in grote getallen rond.

Om half 9 staat “onze Imam” met pet en wandelschoenen klaar om ons te gidsen in de bergen, het is er vandaag prachtig weer voor niet te heet en met een lucht die voor mooie foto’s gaat zorgen. Het eerste gedeelte van onze wandeling gaat nog door het dorp waarbij je goed op moet passen dat je niet in de koeienvlaaien of ezeldrollen trapt even buiten het dorp lopen we over akkers en olijfboomgaarden als we wat hoger komen is het alleen nog maar het groene gesteente met overal groepjes naaldbomen, bloemen en wilde kruiden, Abdullah plukt de kruiden en laat ze ons ruiken. Het uitzicht over het meer en de dorpjes er omheen wordt steeds magischer en begint op een aquarel te lijken, in de verte zien we grote vogels op ondiepe plaatsen in het meer, Abdullah zegt, dat zijn pelikanen en flamingo’s die hier na de trektijd zijn blijven hangen. Ineens zijn we in het gezelschap van een hond die niet meer van onze zijde wijkt en ons beschermd door andere honden en mensen weg te jagen.

De aanwezigheid van vele grote rotsen, zorgen voor een betoverend uitzicht. Deze granieten rotsen zijn, soms alleen door wind of andere natuurverschijnselen vervormd of uitgegraven in het neolithische tijdperk door mensen. De keien worden steeds maar groter en op een gegeven moment kunnen we er niet meer omheen en moeten we er overheen, we duwen elkaar op of trekken de ander omhoog. De rotsen zijn als grotten uitgegraven en aan de binnenmuren zijn ook prehistorische fresco’s gevonden.
We staan voor een gigantische kei met een kloof erin we moeten ons zittend op onze zij erin laten glijden dan staan we oog in oog met iets wat je normaal alleen in musea ziet, meer dan 8000 jaar oude wandschilderingen die van dierenbloed gemaakt zijn, verschillende smalle spleten in de steen zorgen voor een mooie belichting en net voldoende om de tekens niet te doen verkleuren of verbleken. Als we nog niet uitgepraat zijn over dit moois laat Abdullah ons Prehistorische fresco’s zien die vroeger aan het Byzantijnse monniken klooster “Yediler” toebehoorden, even verder zijn nog grote delen van dit klooster te zien, ook van hieruit heb je een geweldig uitzicht over de omgeving.

Weer terug in Kıpıkırı drinken we nog een çay (Turkse thee) en eten we met elkaar wat fruit, als we willen vertrekken komt Abdullah nog met een cadeautje voor ons, een DVD, “thuis kijken” is het devies, we nemen afscheid en zeggen “Hoşça kalın ve kendin iyi bakın” ( Tot weerziens en pas goed op jezelf).

In Nederland gekomen bekijken we eerstvooral de DVD van Abdullah, en wat staat daar tot onze grote verbazing op …?

Een documentaire van de Duitse televisie die de ARD heeft gemaakt over…

• Een Imam genaamd Abdullah,
• Met een vrouw die van oorsprong Yörük is,
• Met 3 dochters, waarvan de oudste Güler (13) op 8 jarige leeftijd al gids in Kıpıkırı was.

ONS VERHAAL DUS!