Een zachte bries waait vanuit de Egeïsche Wateren de Zee van Marmara op, over de betoverende Prinseneilanden en de koepels van de Aya Sofia, Topkapi en de Blauwe Moskee, de Gouden Hoorn over, dwarrelt langs de Galata Toren, doet even de Aziatische kant van de Bosporus aan, om de heuvel van het oude Pera op te waaien, door de palmbomen van de tuin van het 400 jaar oude Palais de Hollande en belandt in de volgepakte en bruisende straatjes van het Istanbulse nachtleven van Beyoglu.
Istanbul behoeft weinig extra aandacht om te leven in de verbeelding. Een bezoek is voldoende. En het valt keer op keer dat de Nederlanders die hier voor het eerst komen, worden geconfronteerd met een metropool die hun voorstellingsvermogen te boven gaat. Een stad met evenveel inwoners als heel Nederland, en met het culturele elan van de hele Randstad, Maastricht en Groningen bij elkaar. Een stad waar 70% van de bevolking jonger dan 28 is. Een stad die barst van de energie, die Mediterrane passie koppelt aan Oosterse verfijning, grootstedelijks kosmopolitisme aan de erfenis van een geweldig keizerrijk.
Deze stad is in 2010 samen met het Roergebied en Pécs gekozen door de EU als Europese Culturele Hoofdstad en de stad is hier trots op. Trots op haar Europese wortels, zoals de miljoenen wiens voorouders afkomstig zijn van de Balkan, uit Griekenland en uit de Kaukasus, het oude Osmaanse Rijk. Tegelijkertijd proberen de vieringen in 2010 twee sterk verschillende doelgroepen te bedienen en belichten hiermee zowel de traditionele cultuur van het oude Rijk als de modernste cultuuruitingen van het jonge Turkije.
Het consulaat-generaal heeft Nederlandse culturele gezelschappen op de kaart gezet bij het Comité dat de vieringen overziet. Van architectuur (Bas Princen en de Architectuur Biënnale Rotterdam in DEPO) tot dans (Dansgroep Amsterdam en Codarts), van design (jonge NL ontwerpers die gekoppeld worden aan de eeuwenoude ‘Usta’s’ – vaklieden – van Istanbul) tot nieuwe Nederlandse film in het Istanbul Modern. Het programma is breed en gevarieerd Uit Rotterdam komt, via Ruhr en Pécs, zelfs een vliegend graskleed voor de Istanbullu’s om te verpozen en van fotoagentschap NOOR houdt een grote openluchttentoonstelling op de Istiklal Caddesi. Nederlandse muziek zal in de zomer klinken aan de oevers van de Bosporus net als in de eeuwenoude Hollandse kapel op het terrein van het sprookjesachtige consulaat.
Istanbul wil graag als Europees gezien worden, maar de stad is een wereld op zich: een spekkoek van lagen geschiedenis en buitenlanders die deze oevers aandeden. In 2012 zal het 400 jaar geleden zijn dat Nederland de relatie met Turkije officieel bezegelde, in de tijd dat men ‘liever Turks dan Paaps’ was.
En in 2010, in dit cultureel broeierige jaar, worden de fundamenten gelegd voor de viering in 2012 waarmee de Nederlands-Turkse banden op een hoger plan getild zullen worden. Een viering die zowel in Nederland als Turkije zal worden gehouden en die een kans biedt om aan te geven dat Nederland ook trots is, trots is op haar goede relatie met Turkje en op haar bijna 400 duizend Nederlandse Turken en hun Turkse wortels. De ambassade in Ankara en het consulaat in Istanbul zetten zich hiervoor met plezier in.
Door: Daniël Stork
