Na drie dagen Alanyaans strand begon ik me schuldig te voelen. Tijd om iets aan mijn culturele ontwikkeling te doen. Bij een plaatselijk reisbureautje liet ik me een tocht naar het Anatolische puntmutsenlandschap aansmeren. “Very very nice! Good price!” grijnsde een knul met vettige stekels. Een busje zou me de volgende ochtend ophalen bij mijn hotel, evenals een dozijn andere cultuurliefhebbers.
“Goedesmorgens!” Een grijzende man met buiktasje stapte in. Het busje was nu gevuld met drie Duitsers, een Maltees gezin, drie vrouwen van de inheemse bevolking en drie Nederlanders. Op naar Cappadocië! “Alle-duiven-op-de-Dam, sjalalalie-sjalalala,” zong de grijzende man vrolijk. Aad, zo leerde ik, was van middelbare leeftijd en in gezelschap van de jeugdige Ronald. Aad’s vrouw en Ronald’s ouders bleven liever binnen de veilige omheining van hun all-inclusive vijf sterren hotel.
Na een lange rit, met afwisselend Tarkan-achtige muziek en Frans Bauer kreten, wachtte ons in het hotel een rijkelijke maaltijd. “Jíj wilt natuurlijk naast je vriendinnetje zitten.” Aad vond duidelijk dat Ronald moest ‘scoren’. Als enige vrouwelijke kaaskop was ik uitverkoren. “Wat is dít?” wenkte Aad de ober. Een Turk van klein formaat snelde zijn kant uit. “Jij doet zeker aan de ramadan!” Brullend van het lachen gaf Aad hem een harde klap op zijn schouder. De ober keek gepijnigd, maar legde vriendelijk uit dat wat op zijn bord lag ‘kebab’ heette. Aad stortte zich op de frietjes.
“En hier zien jullie de liefdesvallei. Dat is, omdat de rotsen op ‘piemels’ lijken.” De reisbegeleider had het maar opgegeven Aad duidelijk te maken dat dit eigenlijk zijn taak was. “Je bent al vaker mee geweest,” concludeerde ik. “Zekers!” antwoordde Aad verwaand. “Ik kom al tweeëntwintig jaar in Alanya. Mijn vrouwtje en ik zijn goed bevriend met de eigenaar van ons hotel. Prima frikandellen! Alleen jammer van die moskee ernaast, gamalagamalagamala!” “Ja,” haakte Ronald in, “de disco’s moeten om drie uur dicht, maar de moskees mogen wél de hele nacht doorjammeren. Een grote schande!”
’s Avonds reed het busje ons naar een Turkse avond. “Fabuleus”, volgens de (echte) reisbegeleider. Niets was minder waar. Te midden van de plaatselijke bevolking bewonderden we ondoorgrondelijke vuurspuwers en woeste trommelaars. “Zullen we gaan dansen?” Heupwiegend wierp de reisbegeleider zijn armen de lucht in. “Met nog geen tien geiten krijg je mij in beweging op dat kattengejank!” protesteerde Aad. “Maar jíj,” wendde hij zich tot Ronald,” mag natuurlijk best even met je ‘vriendinnetje’ dansen.” Gelukkig werd ik meteen weggekaapt door een opgezweepte Turk.
“Er-staat-een-geit-in-de-bus! Ja-ja-een-geit!” Aad zong ons weer terug naar de Turkse Rivièra. “Beste mensen,” begon de reisbegeleider, terwijl microfoongepiep onze trommelvliezen mishandelde, “we zullen zo eerst de Turkse dames terugbrengen. Daarna….” “Daar ben ik het totaal niet mee eens!” Aad kwam overeind. “Waarom worden die hoofddoekjes voorgetrokken, terwijl ík….” Iets in me knapte. “En nu houd je je kop dicht!” siste ik. Een ongemakkelijke stilte vulde het busje. Aad daalde langzaam terug zijn stoel in. Ronald keek me zeer afgeknapt aan.
Voordat ik uitstapte wierp ik Aad nog een vernietigende blik toe. Maar zodra ik buiten vriendelijkerwijs weer bijna een restaurant werd ingebabbeld, zakte mijn woede al. “Yes please!” Deze ober deed waarschijnlijk minstens zo aardig tegen cultuurbarbaren. ‘Aads’ vullen tenslotte trouwer dan welke toerist ook de Turkse kas bij.
Tot volgend jaar, Aad!
Het verhaal is mij uit het hart gegrepen. Bijna negen jaar in Tosmur/Alanya wonende heb ook ik dergelijke aandachtbehoevende figuren leren kennen. Meneer komt hier al tweeëntwintig jaar met vakantie, maar heeft nog steeds geen benul van de Turkse cultuur. Maar ja, terecht stelt de auteur dat de man meer poen uitgeeft dan de gemiddelde toerist doet. Die blijft en masse aan het strand liggen bakken. Maar als ik mag kiezen uit zo’n sneue figuur of wat minder poen, wist ik het wel.
Lekker leesbaar stukje. :turk:
Helaas heb ik tijdens mijn vele Turkije vakanties veel van zulke types ontmoet. En niet alleen tijdens excursies. Ook in hotels zijn er altijd wel mensen die alles wat Turks is en wat ze niet begrijpen, belachelijk maken.
Zeker, sommige dingen zijn vreemd in onze westerse ogen maar… omgekeerd is dat net zo. Door vriendelijk te vragen waaróm iets zo is, kom je veel te weten over de Turkse cultuur en gebruiken en draagt bij tot een beter begrip.
Jaren geleden waren wij rond Kerst in een hotel, ik weet niet meer waar, in Turkije. Er waren een handjevol Nederlandse toeristen van bovengenoemd type. We meden ze als de pest.
Maar het hotel zat ook vol met agenten van de Turkse narcotica politie die daar een examen moesten doen. Ze kwamen uit alle hoeken van Turkije. Slechts enkelen spraken gebrekkig Engels of Duits. Wij hadden woordenboekjes en handen en voeten.
Met kunst en vliegwerk praten wij met elkaar en stelden vragen over van alles en nog wat. Het was een van de interesantse vakanties ooit in Turkije.
Compliment voor de column.